Melikgazi
Tarihçesi: 1988 yılında Kayseri Belediyesi’nin, Büyükşehir statüsüne dönüşmesiyle, il merkezinde oluşan iki merkez ilçemizden birisidir.
Tarihi ve Kültürel Değerleri: Ulu Cami (Cami Kebir), Gülük Cami, Hunat Cami, Lale Cami, Fatih Camii Katıroğlu Cami, Han Cami, Yanıkoğlu Cami, Hunat Hatun Medresesi, Hatuniye Medresesi, Köşk Medresesi, Seraceddin Medresesi, Döner Kümbet, Çifte Kümbet, Hunat Hatun Kümbeti, Sırçalı Kümbet, Ali Cafer Kümbeti, Köş Kümbeti, Suya Kanmış Kümbeti, Alaca Kümbet, Seyyid Burhaneddin Türbesi, Kayseri Kalesi ve Surları, Hunat Hamamı, Kadı Hamamı, Selahaddin Hamamı, Kapalı Çarşı, Vezir Han, Bedesten önemli tarihi ve kültürel değerlerimizdir.
Tarihi ve Kültürel Değerleri: Ulu Cami (Cami Kebir), Gülük Cami, Hunat Cami, Lale Cami, Fatih Camii Katıroğlu Cami, Han Cami, Yanıkoğlu Cami, Hunat Hatun Medresesi, Hatuniye Medresesi, Köşk Medresesi, Seraceddin Medresesi, Döner Kümbet, Çifte Kümbet, Hunat Hatun Kümbeti, Sırçalı Kümbet, Ali Cafer Kümbeti, Köş Kümbeti, Suya Kanmış Kümbeti, Alaca Kümbet, Seyyid Burhaneddin Türbesi, Kayseri Kalesi ve Surları, Hunat Hamamı, Kadı Hamamı, Selahaddin Hamamı, Kapalı Çarşı, Vezir Han, Bedesten önemli tarihi ve kültürel değerlerimizdir.
Kültepe: Kayseri-Sivas karayolunun 20. km.sinden sonra 2 km. kuzeyde yer alan Kültepe; yerli halkın oturduğu Kaniş ve Asurlu ticaret kolonilerinin oluşturduğu Pazar yeri, Karum’dan oluşmaktadır.1948 yılından beri Prof. Dr. Tahsin ÖZGÜÇ başkanlığındaki heyet tarafından sistemli olarak yapılan kazılarda, höyükteki en eski yerleşimin genç kalkolotik( İlkçağ) çağ M.Ö 3000-2500 olduğu, onu eski Tunç, Hitit, Frig, Hellenistik-Roma çağlarının takip ettiği tespit edilmiştir.
Karum sahası, Anadolu’ya ticaret maksadıyla M.Ö 1950-1650 yıllarında gelen Asurlu tüccarlar burada iskan etmişlerdir. Bu sahada yapılan kazılarda çivi yazılı tabletler üzerinde, Anadolu ile Karum arasında sürdürülen ticaret hakkında detaylı bilgilerin yanı sıra borç alıp verme, evlenme-boşanma, veraset, mahkeme kararları ve yerli beylerle yapılan yazışmalar hakkında bilgi veren bu tabletler Asurca yazılmıştır. Pişmiş topraktan yapılmış mühür baskılı zarflar içine konan ve bu şekilde alıcısına gönderilen bu tabletler, Anadolu’nun en eski yazılı belgeleridir. Bu yöreden çıkartılan eserler Kayseri Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.
Gesi: Melikgazi İlçesi’nin 17 km. kuzeydoğusunda, Erciyes Dağı’nın volkanik faaliyetleri sonucu oluşmuş bir vadi üzerinde yer almaktadır. Çevrenin kıraç görünümüne karşılık kasaba içinden geçen çaydan dolayı; etrafında gelişmiş yeşil alanlar, meyve bahçeleri ve bağların oluşmasına; bunun sonucu olarakta bu yerlerin zamanla bir dinlenme yeri olmasına neden olmuştur. Yerleşim alanları, genellikle bölgenin geçmişten gelen miras özelliği sayesinde yapı teknik ve malzemesini sürdüren bir anonim mimari türünü günümüze kadar muhafaza etmiştir. Anadolu sivil mimarisinin başlıca öğelerinden olan dar parke taş kaplı sokaklar, avlulu evler, kemerler ve mahalli taş malzeme bu yerleşmelerde hakim unsur olarak göze çarpmaktadır. Gesi ve yakın çevresi (Bahçeli, Özlüce, Kayabağ) yerleşim alanları bölgeye has dokuya sahiptir.
Gesi Kuş Evleri: Gesi bölgesinde, özellikle Kayabağ’a giderken yamaçlarda yapılan kuş evleri, güvercinler için bir barınak olarak kullanılmaktadır.Tarihi Osmanlılara dayanan kuş evleri 2-3 metre çapında 8-10 metre yüksekliğinde taştan silindir şeklinde yapılmıştır. Yöre halkı kuş evlerinden elde ettikleri gübreleri bağ ve bahçelerde kullanmaktadırlar.
Yanartaş (Darsiyah Rum Kilisesi): Kayabağ Mahallesi’ndeki Kilise 1837 yılında yapılmış, kilisenin içi altı sütunlu ve bunların dördü üzerinde merkez kubbe yer alır.
Ağırnas Kasabası: Mimar Sinan’ın doğum yeri olan bu kasaba, il merkezine 27 km. uzaklıktadır. Kasabanın kuruluşu eski yıllara dayanmakla birlikte, kesin tarihi bilinmemektedir. Kasabada; Mimarsinan’ın doğduğu ev, gençliğinde yaptırdığı çeşmeler, yer altı şehirleri ve kiliseler (Agias prokopis kilisesi, Agii Anargiri kilisesi) bulunmaktadır. Derin suları, yemyeşil tabiata sahip olan Ağırnas kasabasının yerleşiminin %80’inin yer altı şehri olduğu tahmin edilmektedir.
Ağırnas Yeraltı Şehri: Kasabanın girişinde Aşağı Pınar mevkiinde bulunan Ağırnas Yeraltı Şehri, bazı bölümlerinin M.Ö. yapıldığı ve daha sonraki yıllarda da ilaveler yapıldığı, niş ve resimlerden en çok M.S 1-13. Yüzyıllar arasında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Son yıllarda büyük bir titizlikle temizlenerek turizme açılan yeraltı şehri, ilimize gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerinin büyük ilgisini çekmektedir
Mimar Sinan’ın Doğduğu Ev: Osmanlı İmparatorluğu’ nun dünyaya damgasını vurduğu dönemin en önemli şahsiyetlerinden biri olan Kocasinan’ın doğduğu ve 22 yaşına kadar yaşadığı ev yeniden restore edilerek ziyaretçilere açılmıştır. Çalışmalar Mimarsinan’ın doğduğu evin müze haline getirilmesi yönünde devam etmektedir.
Ağırnas Prokopis Kilisesi: Melikgazi ilçesi, Ağırnas Kasabasında 1857 yılında yaptırılmıştır.
Germir(Konaklar): Melikgazi İlçesine 6 km.uzaklıkta vadiler arasında yer almaktadır. Yöreye has kesme taşlarla yapılmış eski evleri, üç adet kilisesi, ünlü film yapımcısı Elia Kazan’ın doğduğu şirin bir köydür.
Tavlusun (Aydınlar) Köyü: Germir Mahallesine 1 km. uzaklıkta bulunan Tavlusun da, yine vadiler arasında ve yapım tarzı olarak Germir’e benzeyen küçük bir köy olup iki kilise bulunmaktadır.
Kızıl Köşk: Üzerinde kitabesi bulunmamakla beraber, XIII. yy da yapıldığı sanılan bir Selçuklu eseridir. Hisarcık kasabası’nın batısındaki Kızıltepe Mevkii civarında bulunduğu için, “Kızıl Köşk” adıyla anılan Köşk bakımsızdır.
